GIESSEN – Groente- en peulvruchtenfabrikant HAK uit Giessen werkt dit jaar ook in Zeeuws-Vlaanderen samen met telers om bruine bonen te telen volgens het On the way to PlanetProof schema. Het zullen de eerste bruine bonen op de markt zijn met dit duurzaamheidskeurmerk. Daarmee ligt HAK op schema om dit jaar al haar Nederlandse groenten en peulvruchten On the way to PlanetProof gecertificeerd te krijgen.
De Zeeuwse telers beschikken naast hun jarenlange vakmanschap ook over vruchtbare grond (zeeklei) en een uitgebalanceerd klimaat aan de kust (met relatief meer zonuren en minder regen dan elders – red.) die zich perfect lenen voor de teelt van bruine bonen. Twee van die telers die aan HAK leveren zijn akkerbouwer in Kloosterzande Pieter Pateer, en Anne Douwe van der Zee, akkerbouwer in Zaamslag. Beiden hebben al ervaring met de On the way to PlanetProof-teelt van respectievelijk uien, wortelen en aardappelen. Op verzoek van HAK hebben ze eerder dit jaar besloten deze nu ook in te zetten voor de bonenteelt.
Volgens Van der Zee speelde bij het besluit om de duurzame teelt uit te breiden met bruine bonen ook mee dat HAK telers financieel compenseert voor de extra inspanningen die telers moeten leveren om te voldoen aan de 36 bovenwettelijke eisen en hiermee samenhangende administratie die On the way to PlanetProof-teelt meebrengt. “Maar ook het feit dat je weet dat jouw bonen straks als A-merk in de supermarkt staan doet een duit in het zakje. Het gaat om eerlijke beloning en een stukje trots en waardering.”
Pateer zaaide zijn areaal al vroeg in het voorjaar in. “Dat leverde wel wat problemen op omdat het voorjaar erg nat was en dan heb je al snel last van gewasschade door de bonenvlieg. Maar alles op een later moment zaaien betekent ook alles later oogsten, en dat brengt weer andere risico’s met zich mee. Het is voor ons dus nog even zoeken naar de goede balans. Voor bepaalde uitdagingen zal nog een betere oplossing gevonden moeten worden, zoals onkruidbestrijding in droge perioden of schimmelvorming bij de combinatie van nat en warm weer. Maar met de ondersteuning van SMK (Stichting Milieukeur, eigenaar van het keurmerk On the way to PlanetProof – red.) en HAK heb ik daar vertrouwen in. Het is een systeem dat beperkt ruimte biedt voor maatwerk op het veld als zaken tegenzitten. In dat geval is het echter wel mogelijk om alsnog te compenseren met diverse aanvullende keuzemaatregelen zoals het plaatsen van nestgelegenheden voor vogels of takkenhopen van snoeihout voor amfibieën en kleine zoogdieren.”
Lokale afzetmarkt
Voor een succesvolle uitrol van On the way to PlanetProof zijn volgens de telers en de eerder dit jaar aangetreden directeur Inkoop en Landbouw van HAK, Joachim Nieuwhoff, partnerships in de afzetketen essentieel. “De verbinding met HAK als duurzame, lokale verwerker geeft meerwaarde. On the way to PlanetProof versterkt de inhoudelijke samenwerking tussen de lokale akkerbouwer, de coöperaties en de producent. Denk onder meer aan intensieve data-uitwisseling om de teelt samen stap voor stap, oogst na oogst, verder te verduurzamen en inzichtelijker en transparanter te maken. Elke keer leg je samen de lat hoger, ook binnen het schema van On the way to PlanetProof”, aldus Joachim Nieuwhoff.
